De games van Breivik

• posted August 4, 2011

Toen ik de kop “Noorse winkels halen games van Breivik uit de rekken” las op de website van De Morgen flitste even de veronderstelling door mijn domme kop dat Breivik een spelontwikkelaar was, een gedachte die ik evenwel al had opgeborgen voor de pagina was ingeladen. Mijn tweede gedachte werd hier dan ook bevestigd: blijkbaar vonden een aantal Noorse winkelketens het nodig om de computergames die Breivik vermeldt in zijn manifest tijdelijk uit de rekken te halen.

Met een totaal gebrek aan respect voor allerhande copyright issues, bij deze het tekstje zoals het op De Morgen te lezen stond:

Breivik raadt de ‘Call of Duty’-games aan als wapentraining, en ‘World of Warcraft’ als uitvlucht om bemoeienissen van familie en vrienden te voorkomen. “Het zal je verbazen waarmee je kan wegkomen wanneer je de game de schuld geeft,” schrijft hij. “Als je moet reizen, zeg gewoon dat je een ‘WoW’-vriend bezoekt, of beter nog, een buitenlands meisje van je ‘gilde’. Niemand zal nog verdere vragen stellen.” .
Winkelketens Coop Norge en Platekompaniet halen tijdelijk ook andere geweldgames uit de rekken. “We willen mensen niet op gewelddadige games laten stoten tijdens het kopen van melk en brood in onze winkels”, zegt Geir Inge Stokke van Coop Norge. Een aantal winkelketens haalt tijdelijk ook speelgoedwapens uit het assortiment.

Ten eerste, als iemand mij zou vertellen dat hij op reis moet om een WOW-vriend te bezoeken, dan zou ik wel degelijk verdere vragen stellen.  Als het geen vragen zijn over de geestelijke gezondheidstoestand van de persoon die me dergelijke verontrusende informatie toevertrouwt, dan wel over de toestand van diens sociale leven.  Maar dit terzijde.

Ten tweede heb ik bedenkingen bij de beslissing van de winkelketens Coop Norge en Platekompaniet, namen die ik niet zou durven herhalen als ik ze niet kon copy/pasten, al bekt het vooralsnog beter dan de gemiddelde Ijslandse vulkaan.  Wat zijn de motieven hierachter?  Willen ze zich afzetten tegen de daden van de man die op uiterste laffe wijze tientallen weerloze jongeren doodde? Goed, ik vermoed dat elke weldenkende mens dat wil. Maar dat kan ook op een andere manier, wat ze dus precies proberen te bereiken met het uit de rekken halen van die games is me niet duidelijk. Je zou je trouwens kunnen afvragen of het überhaupt geen slecht idee is om als maatschappij ook maar enige rekening te houden met wat er te lezen valt in een manifest vol radicale fascistische nonsens.

Als het niet meer is een een publiciteitssunt – iets waar ik niet zou van schrikken, ook al ken ik de reputatie van de winkelketens hoegenaamd niet – dan is het een schandelijke manier om aan imagebuilding te doen op de kap van een geschokt en getraumatiseerd land, net het tegenovergestelde van wat ze beweren te willen doen.  En als het toch ter goeder trouw is, dan blijft het zinloos. Alsof iemand in Noorwegen of elders aanstoot zou nemen aan het feit dat deze games nog in de rekken liggen, er zijn wel andere maatschappelijke problemen die zich stellen naar aanleiding van wat er gebeurde. 

Wat ook de beweegredenen zijn, meer dan een symbolische actie is het niet.  Vraag is echter of op deze manier weer niet de indruk wordt gewekt dat zo’n games agressiviteit in de hand werken.  Die vraag duikt op na elk columbine-achtig incident, al is er naar mijn weten in geen enkele studie ooit een verband gelegd tussen het gedrag van dergelijke losgeslagen individuen en het spelen van de vermeldde videogames.

Breivik zegt dat Call of Duty uitstekend is als wapentraining.  Onzin natuurlijk.  Ik heb zelf – met veel plezier trouwens –  een aantal games van deze reeks gespeeld, maar ik betwijfel ten zeerste dat die ervaringen van mij een geschikt schutter maken. Niet dat ik daar enige behoefte toe voel voor alle duidelijk, kwestie van te vermijden dat de heren van de staatsveiliheid het nodig achten me vannacht uit bed te lichten.  Ik ben nogal gesteld op mijn nachtrust. Natuurlijk leer je wel verschillende types wapens kennen en dergelijke, maar dat kan even goed via Wikipedia, of in een bibliotheek godbetert. Sluiten die handel? 

Maar wat ik dus wilde zeggen, het spelen van een shooter zal van iemand geen geoefend schutter maken, net zomin als een racegame je in staat stelt om een recordtijd neer te zetten in een echte auto op een echt circuit in de echte wereld. Hoe Breivik aan de wapens en dergelijke geraakt lijkt me trouwens een interessantere vraag. Als je er even bij stilstaat is eigenlijk ronduit belachelijk dat in Noorwegen games uit de rekken worden gehaald terwijl er aan de andere kant van de grote plas wapens en ammunitie in diezelfde rekken liggen. Zie o.a. Bowling for Columbine, de docu van Michael Moore.

De laatste Call of Duty game in de reeks, Black Ops, is trouwens een van de populairste games ooit.  6 weken na de release had het wereldwijd al meer dan een miljard dollar opgebracht, iets wat in de entertainmentsector alleen de megablockbuster Avatar wist klaar te spelen. 

Games zijn big business, groter dan de filmindustrie intussen, en voor miljoenen mensen over de hele aardbol zijn ze een belangrijke bron van ontspanning.  Tijd dat dergelijke zinloze, op vooroordelen gebaseerde en vanuit twijfelachtige motieven genomen beslissingen naar het verleden worden verbannen me dunkt.

En ja, natuurlijk is en was wat er in Oslo is gebeurd gruwelijk voor de slachtoffers en nabestaanden, en het is dan ook niet meer dan begrijpelijk dat dit voor Noorwegen en zijn bevolking een enorme schok is.  Maar laat ons, hoe grof het in dergelijk geval kan lijken, wel relativeren.  Om er maar 1 rampenzone op deze planeet uit te lichten: in Oost-Afrika leven momenteel honderdduizenden mensen op de rand van de hongerdood. Morrissey heeft trouwens helemaal gelijk met zijn controversiële stelling dienaangaande.

Laat daar op de Lokerse feesten de Chili con quorn smaken jongens…